Jeszcze kilka miesięcy temu politycy PiS zapewniali, że węgla nie zabraknie przez cały sezon grzewczy. Kpili w programach telewizyjnych, że w wakacje nie trzeba grzać, bo przecież jest ciepło, a węgiel kupić będzie można jesienią i to znacznie taniej. Niestety nic z tego nie okazało się prawdą. Jak pokazały trzy kontrole posłów Lewicy w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, władzom od kilku miesięcy nie udało się zabezpieczyć opału dla obywateli. Sytuacja jest na tyle zła, że Jarosław Kaczyński zaczął radzić zdesperowanym ludziom, by palili odpadami i węglem brunatnym, znaczenie bardziej szkodliwym niż węgiel kamienny. Nie wspomniał jednak, że w domowych piecach nie ma odpowiednich filtrów, chroniących przed szkodliwymi substancjami, powstającymi w wyniku spalania węgla brunatnego.
"Ostatnie 7 lat rządów PiS cofnęło Polskę w rozwoju o jakieś 50 lat, a przykładem jest tutaj jakość powietrza. Według najnowszego raportu NIK, program czyste powietrze okazał się fiaskiem. Ze 103 miliardów złotych, które było planowane na ten cel, wydano raptem niewiele ponad 4 miliardy. W Polsce nadal ponad 6 milionów domów jest ogrzewanych paliwem stałym, z czego największy udział stanowią tak zwane kopciuchy, czyli piece klasy trzeciej albo nawet bezklasowe. W ciągu tych kilku lat jakość powietrza w Polsce poprawiła się o niecałe 2% i mam tutaj na myśli zarówno pyły zawieszone, jak i rakotwórczy benzopiren. Niestety nawet te nikłe efekty, które osiągnęliśmy w ciągu tych kilku lat, możemy stracić i stracimy przez najbliższą zimę, bo dochodzą do nas informacje, że po węgiel brunatny ustawiają się kolejki" - zauważyła posłanka Anita Sowińska.
Parlamentarzystka Lewicy zwróciła uwagę, że węgiel brunatny zawiera znacznie większe ilości związków siarki i rtęci, a domowe piece nie są wyposażone w specjalistyczne filtry, tak jak elektrownie spalające węgiel brunatny, na które powoływał się Jarosław Kaczyński, chcąc udowodnić, że ten typ paliwa nie jest tak szkodliwy, jak się uważa. Jednak węgiel brunatny to nie jedyny szkodliwy opał, po który zaczęli sięgać Polacy. Idąc za radą Jarosława Kaczyńskiego, cześć mieszkańców miała przestać oddawać plastik do recyklingu, a zacząć wykorzystywać go do ogrzewania mieszkań.
"Winę za ten stan rzeczy ponosi tylko i wyłącznie rząd Zjednoczonej Prawicy. To rząd Zjednoczonej Prawicy wiedział już w listopadzie ubiegłego roku, że będzie wojna, wiedział od naszych sojuszników z NATO i miał naprawdę wystarczająco dużo czasu, żeby węgiel kamienny zorganizować" - dodała posłanka z Tomaszowa Mazowieckiego.
Brak węgla to nie jedyna porażka rządu PiS. Przedstawiciele Lewicy podkreślali, że nieudolność polityków partii rządzącej doprowadziła też do marnych efektów programu "czyste powietrze", a co gorsza, do utraty unijnych miliardów z Europejskiego Funduszu Odbudowy, które mogły zostać zainwestowane w odnawialne źródła energii i łagodzenie kryzysu energetycznego. Do tego wszystkiego dokłada się jeszcze nieumiejętna walka PiS z inflacją, którego działania tylko ją podbijają.
"Było 7 lat na to, żeby konsekwentnie inwestować pieniądze europejskie, ale też pieniądze krajowe, w odnawialne źródła energii. Proszę sobie wyobrazić, w jakim stanie bylibyśmy dzisiaj, w czasie kiedy za wschodnią granicą jest wojna, gdyby każdego roku przeznaczać miliardy na odnawialne źródła energii. Tego niestety nie zrobiono, ale nie zrobiono nawet rzeczy prostszej, dlatego, że od listopada zeszłego roku wiedzieliśmy, że będzie wojna. Od listopada zeszłego roku minęło prawie 12 miesięcy, 12 miesięcy na to, żeby zorganizować węgiel kamienny dla Polek i Polaków, którzy mają jeszcze te piece węglowe, żeby mogli dostać węgiel i żeby ten węgiel był po w miarę przyzwoicie niskiej cenie. Tego węgla nie ma i tego węgla na ten moment nie będzie!" - oświadczył poseł Tomasz Trela.
Polityk przypomniał, że wraz z dwoma innymi posłami Klub Lewicy przeprowadził kontrolę w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, która została powołana do tego, by zabezpieczać towary strategiczne, a takim towarem w czasie kryzysu energetycznego jest węgiel. Jednak kierujący agencją ludzie PiS od kilku miesięcy nie są w stanie zabezpieczyć dostaw węgla, a jedyne co robią, to rozpisywanie kolejnych konkursów na zatrudnienie nowych pracowników. Łódzki poseł poinformował, że zamierza przeprowadzić jeszcze kontrolę w spółce Węglokoks i PGE Paliwa, które również odpowiadają za dystrybucję węgla. Spory polityczne nie są dla Lewicy najistotniejsze, jak zaznaczyli parlamentarzyści z województwa łódzkiego, najważniejsze jest, żeby węgiel był dla ludzi dostępny w rozsądnej cenie.
"Chcę Państwu przytoczyć trzy cytaty, które są bardzo znamienne w tej sytuacji. 22 lipca 2022 roku, pan premier Mateusz Morawiecki powiedział: »Węgla ma być nadmiar«. Ten sam Mateusz Morawiecki, 6 września 2022 roku powiedział: »Dostępność węgla, w całym sezonie grzewczym, będzie bardzo wysoka«. I znów ten sam Mateusz Morawiecki, tylko 28 września 2022 roku: »Z węglem jest problem, zachęcamy i apelujemy do autoreglamentacji zakupów«. Jak my mamy podchodzić poważnie do rządu, jak obywatele mają podchodzić serio do rządu, skoro tak naprawdę, przez ostatnie trzy miesiące, dostają totalnie sprzeczne komunikaty. My się już nawet nie chcemy pastwić nad wypowiedziami członków rządu z czerwca, którzy apelowali, wręcz namawiali i zachęcali, żeby ludzie nie kupowali węgla, bo węgiel we wrześniu, w październiku będzie kosztował 996 zł, i nawet taka ustawa była przyjęta przez Sejm" - przypomniał poseł Trela.
Choć druga połowa października okazała się wyjątkowo ciepła, to zima zbliża się nieubłaganie, a temperatura szybko spadnie poniżej zera. Dlatego przedstawiciele Lewicy uważają, że potrzebne są pilne działania, bo obietnicami nie da się ogrzać domów. Zgoda rządzących na palenie odpadów i szkodliwego węgla brunatnego nie rozwiązuje problemów, a jedynie dodatkowo narażę środowisko i zdrowie obywateli. Poseł Trela zwrócił uwagę, że w tamtym roku wszyscy nosili maseczki antycovitowe, a w tym będą nosić antysmogowe i jest to efekt nieudolnych działań rządów PiS.